Gjorg voelt geen enkel enthousiasme om het bloed te gaan wreken van zijn broer, die is omgelegd in een aanslepende vete. Helaas, een keuze heeft hij niet: net als iedereen in de geïsoleerde Albanese hooglanden is hij onderworpen aan eeuwenoude regels inzake de bloedwraak, vastgelegd in de Kanun, het gewoonterecht. Als het bloed op de kleding van je omgelegde familielid roestkleurig wordt, moet je aan de bak.

Overmand door gedachten aan de zinloosheid van de onderneming schiet Gjorg bij een eerste poging mis. Onder zware druk onderneemt hij een nieuwe poging en wreekt hij zijn broers bloed wel. Daarna mag Gjorg, wederom conform de Kanun, nog dertig dagen rondlopen voor hij zelf vogelvrij raakt.

In die dertig dagen is Gjorg verplicht een witte band te dragen. Zoals bomen in bossen met strepen voor de kap worden aangemerkt, zo zijn mannen die zullen worden omgelegd in de Albanese hooglanden herkenbaar aan witte banden. Half maart vervulde Gjorg zijn plicht, de maand april zal voor hem in tweeën breken.

Een breuk in april is een van de beste en beklemmendste vroege romans van Ismail Kadare (1936). Albaniës beroemdste schrijver hekelt de vanzelfsprekendheid waarmee mensen tradities naleven, maar ook bevoorrechte buitenstaanders die zulke tradities mooi vinden, in het boek gepersonifieerd door de schrijver Beshian, die op huwelijksreis gaat naar 'het prachtige traditionele bloedwraakgebied'.

Dat komt hem duur te staan, want op een noodlottig moment kijkt zijn beeldschone echtgenote Diana uit het raam van hun rijtuig recht in de ogen van een bleke jongeman met een witte band, ene Gjorg - van de shock herstelt ze niet meer. 'Als een vlindertje dat met een zware, zwarte locomotief in botsing kwam, was ze met het drama van de Albanese hooglanden in aanraking gekomen.'

Het Albanese origineel van Een breuk in april verscheen in 1978. Albanië was toen een grimmige en geïsoleerde communistische dictatuur. Dat de piek in het schrijverschap van Kadare samenviel met de dictatuur van Enver Hoxha, had - kun je speculeren - alles te maken met Kadares vermogen om zijn eigen angsten en trauma's te gebruiken in romans die hij in andere tijden situeerde.

Een breuk in april speelt in het precommunistische Albanië van het interbellum. De communistische machthebbers probeerden archaïsche tradities als de bloedwraak uit te roeien, maar introduceerden zelf nieuwe wrede praktijken. Zoals Gjorg onderhevig was aan grillen van de Kanun, zo was Kadare bij het schrijven onderhevig aan de grillen van het Hoxha-regime. Alleen Kadare wist van de nood een deugd te maken.

Querido, 240 p., 23,99 euro. Vertaling Roel Schuyt.

'Je ziet het, de bloedvlekken zijn aan het verkleuren. De dode verlangt dat hij gewroken wordt.' Zo wordt de twintiger Gjorg Berisha door zijn vader aangespoord het geweer ter hand te nemen. Gjorg voelt geen enkel enthousiasme het bloed te gaan wreken van zijn broer, die is omgelegd in een langslepende vete. Helaas, een keuze heeft hij niet: net als iedereen in de geïsoleerde Albanese hooglanden is hij onderworpen aan eeuwenoude regels inzake de bloedwraak, vastgelegd in de Kanun, het verzamelde traditionele gewoonterecht. Als het bloed op de kleding van je omgelegde familielid roestkleurig wordt, dan moet je aan de bak.

Overmand door gedachten aan de zinloosheid van de onderneming schiet Gjorg bij een eerste poging mis. Onder zware druk onderneemt hij een nieuwe poging en dan wreekt hij zijn broers bloed wel. Daarna mag Gjorg, wederom conform de wetten van de Kanun, nog dertig dagen rondlopen voor hij zelf vogelvrij raakt - vóór de familie van het slachtoffer wraak op hem mag nemen. In die dertig dagen is Gjorg is verplicht een witte band te dragen. Zoals bomen in bossen met strepen voor de kap worden aangemerkt, zo zijn mannen die zullen worden omgelegd in de Albanese hooglanden herkenbaar aan witte banden. Half maart vervulde Gjorg zijn plicht, de maand april zal voor hem in tweeën breken.

Een breuk in april is een van de beste en beklemmendste vroege romans van Ismail Kadare (1936). Albaniës beroemdste schrijver hekelt de vanzelfsprekendheid waarmee mensen tradities naleven, maar ook bevoorrechte buitenstaanders die zulke tradities mooi vinden, in het boek gepersonifieerd door de schrijver Beshian, die op huwelijksreis gaat naar 'het prachtige traditionele bloedwraakgebied'.

Dat komt hem duur te staan, want op een noodlottig moment kijkt zijn beeldschone echtgenote Diana uit het raam van hun rijtuig recht in de ogen van een bleke jongeman met een witte band, ene Gjorg - van de shock herstelt ze niet meer. 'Als een vlindertje dat met een zware, zwarte locomotief in botsing kwam, was ze met het drama van de Albanese hooglanden in aanraking gekomen.'

Het Albanese origineel van Een breuk in april verscheen in 1978. Albanië was toen een grimmige en geïsoleerde communistische dictatuur. Dat de piek in het schrijverschap van Kadare samenviel met de dictatuur van Enver Hoxha, had - kun je speculeren - alles te maken had met Kadares vermogen zijn eigen angsten en trauma's te gebruiken in romans die hij in andere tijden situeerde.

Een breuk in april speelt in het precommunistische Albanië van het interbellum. De communistische machthebbers probeerden archaïsche tradities als de bloedwraak uit te roeien, maar introduceerden zelf volop alternatieve wrede praktijken. Zoals Gjorg uit Een breuk in april onderhevig was aan grillen van de Kanun, zo was Kadare tijdens het schrijven van dit boek onderhevig aan de grillen van het Hoxha-regime. Alleen Kadare wist van de nood een deugd te maken.

Uit het Albanees vertaald door Roel Schuyt.  Querido; 240 pagina's; € 23,99.

Een aangrijpende literaire roman over traditie, bloedwraak en noodlot in het hooggebergte van Albanië. Gjorg Berisha heeft, geheel volgens de eeuwenoude wetten van de vendetta, de moordenaar van zijn broer gedood. Vanaf dat moment is hij dertig dagen onschendbaar om de bloedbelasting te betalen, maar daarna is hij vogelvrij. Wanneer Gjorg door de ruige hoogvlakte trekt, kruist zijn pad dat van een koets met daarin een schrijver en zijn jongere vrouw. Het moment waarop Gjorg en de vrouw elkaar in het voorbijgaan aankijken, raakt hen beiden diep. Zullen zij elkaar terugzien voordat zijn leven half april afgelopen zal zijn? In talige, serieuze stijl geschreven, in een nieuwe vertaling uit het Albanees door Roel Schuyt.* Met name voor literaire lezers. Ismail Kadare (Gjirokastër, 1936) is een internationaal bekende Albanese schrijver. Zijn werk werd in verschillende landen uitgegeven. In 2005 ontving hij de Man Booker International Prize voor zijn gehele oeuvre, dat in 45 talen wordt vertaald. 'Een breuk in april' werd oorspronkelijk gepubliceerd in 1989.