In de theaterwereld is ze een internationale ster. Lot Vekemans is de meest opgevoerde Nederlandse toneelschrijver in het buitenland. Ze maakte furore met voorstellingen als het bekroonde stuk Gif, dat wereldwijd zeker zeventig verschillende opvoeringen kent. In 2021 waagde Vekemans zich aan literaire fictie, met haar debuut Een bruidsjurk uit Warschau. De roman werd genomineerd voor de Anton Wachterprijs. Nu is er haar tweede: De verdwenene, over Simon, een norse man van een jaar of 50, die ooit zijn familie - en dan met name zijn 'beter gelukte' tweelingbroer Ruud - de rug heeft toegekeerd door naar Canada te verhuizen. Maar als zijn zus hem opbelt met de vraag of haar problematische puberzoon Daan een tijdje bij hem mag wonen, kan Simon niet langer doen alsof hij alleen op de wereld is. Tijdens een tripje naar de Rocky Mountains wordt de lezer geconfronteerd met Simons constante chagrijn. Gezellig is anders. Dat vindt ook neef Daan, die na een ruzie spoorloos verdwijnt. Echt spannend wil de daaropvolgende zoektocht maar niet worden en ook de dialogen zijn niet zo scherp als in Vekemans' sterke theaterstukken.

Cossee; € 22,99.

Verberg tekst

 

Simon woont al een kwarteeuw in Canada. Hij is een man van weinig woorden die voor de kost boorpijpen slijpt en een leven onder de radar leidt. Tot zijn zus Hanne hem vraagt een tijdje op haar onbeheersbare zoon Daan te passen. Even weg uit Nederland, waar hij aan de drugs zit en de volstrekt verkeerde kant dreigt op te gaan, zal hem goed doen. Dus vangt Simon de jongen op, zij het niet van harte, omdat met Daan zijn familiegeschiedenis meekomt, en dus ook Simons jarenlange vete met zijn tweelingbroer Ruud, die jingles maakt voor Duitse reclames, wat Simon een wufte bezigheid vindt. Nee, als het van hem afhing was hij ‘die jongen’, zoals hij zijn neef steevast noemt, liever kwijt. Tot Daan echt verdwijnt natuurlijk, en Simons Nederlandse familie nog zwaarder in zijn nek begint te ademen.

De verdwenene , nog maar de tweede roman van Lot Vekemans, een van Nederlands meest succesvolle toneelauteurs, zou je een alternatieve verdwijningsroman kunnen noemen. Centraal staat immers niet de verdwenen Daan, maar wel de achterblijvende Simon. Hoe Daan uiteindelijk weer boven water komt, lijkt de minste van Vekemans’ zorgen. Wat haar interesseert is hoe families werken, hoe ver familiebanden opgerekt kunnen worden voor ze knappen en hoeveel ze uiteindelijk waard zijn. Je broers en zussen raak je nooit kwijt, realiseer je je tijdens het lezen van De verdwenene , hoe graag je dat ook zou willen. Meer zelfs: soms zit je verwikkeld in een eindeloze cyclus, die generatie na generatie herhaald wordt. De vete tussen Simon en Ruud is immers geen alleenstaand geval, zoals Hanne opmerkt. Hun vader kon ook niet overweg met zijn broer, en haar zoon Daan lijkt dat patroon te zullen herhalen.

Vekemans beschrijft het allemaal in een zelfverzekerde en nuchtere taal. Geen zinnetjes van vijf woorden zoals die al te vaak in Nederlandse boeken worden gehanteerd, en ook geen frasen van een halve pagina, maar wel to-the-point-beschrijvingen van landschappen en mensen, en dialogen die zo uit het leven weggelopen lijken. Ze gaat naar de essentie zonder die tot een stel botten uit te kleden en weet daarbij bijzonder overtuigend de Canadese setting te vatten. En de stilte natuurlijk, die wapitiherten het bos en schuchtere zielen de tent uitlokt.

****

 

Cossee, 253 blz., € 22,99.

Verberg tekst

Simon is een al wat oudere Nederlandse man die een kwart eeuw geleden naar Canada is geëmigreerd om aan de verstikking van zijn familie en zijn vaderland te ontkomen. Plotseling staat daar zijn zestienjarige neef Daan voor zijn neus: Simons zus heeft de jongen naar hem gestuurd omdat zijzelf niet weet wat met hem te beginnen. Ook Simon weet niet hoe hij met Daan om moet gaan, maar hij besluit hem een plezier te doen en met hem een uitje naar de Rocky Mountains te maken. Daar aangekomen verdwijnt de jongen echter plotseling. Daans ouders komen halsoverkop naar Calgary gevlogen, en prompt laaien oude familievetes weer op. Het psychologische portret dat de auteur (1965) van Simon schetst is interessant, en Daans verdwijning zorgt voor veel spanning, maar de clichématige manier waarop door de komst van Simons zus de oude familiewonden weer worden opengereten heeft wel iets melodramatisch, net als Simons onverwachte loutering op het einde. Goed geschreven, en Simon is een boeiende Einzelgänger, maar met een niet helemaal bevredigende tweede helft. Verberg tekst