Klabam ! Daar was het afgelopen jaar ineens een nieuwe ster aan het literaire firmament. Safae el Khannoussi won met Oroppa de Boon én de Libris Literatuurprijs. Ongezien voor een debutant. De erfenis , twee verhalen die ze eerder publiceerde in het literaire tijdschrift De Gids , waarvan ze redacteur is, maakt duidelijk dat Oroppa niet uit de lucht is komen vallen.

De erfenis is bijzonder vormgegeven: de twee verhalen zitten als aparte boekjes in een uitvouwbare omslag en hebben allebei een eigen kaft. In 'De dobbelaar van Caïro' laat El Khannoussi in achttien bladzijden zien wat ze kan, en wat ze wil met literatuur. Het is een verhaal-in-een-verhaal-in een-verhaal, net zoals Oroppa , en gaat over Bouchra, meestal B genoemd, die in een kamer in Caïro denkt aan een man, A Die hangt “als een hond bij een graf” rond bij het Tahrirplein, waar hem iets verschrikkelijks moet zijn overkomen. Verwijst El Khannoussi hiermee naar de - uiteindelijk mislukte - revolutie van 2011, aan het begin van de Arabische Lente?

De auteur schrijft haar verhaal niet van a naar b, maar in flarden. B leest een verhaal over A en een agent. Zij spelen op het scherpst van de snee een potje backgammon, waarbij de toeschouwers aan hun stoel genageld zitten. Het spel is veel meer dan een tweegevecht, het verbeeldt de confrontatie van twee wereldbeelden. Deze scène, die zo in café Le Souterrain uit Oroppa had kunnen plaatsvinden, biedt vanuit die kamer in Caïro uitzicht op de hele geschiedenis van een stad.

Dreigende sfeer

Het tweede verhaal, 'De erfenis', is strakker gecomponeerd en raakt je meteen in het hart. Een meisje in Amsterdam - uit interviews blijkt dat El Khannoussi zelf zo'n meisje was - vraagt haar vader, die dan wel in Amsterdam woont, maar met zijn hoofd nog in Marokko is, om een verhaal voor haar op te nemen op een taperecorder. Dat gaat over Momo en zijn zus Zohra, die naar hun geboortedorp in Marokko zijn afgereisd om er hun erfenis te claimen: een boerderij op een heuvel.

In het gehucht vinden ze een beschimmeld gebouw, een graatmagere koe en een blind paard. Zohra grijpt kordaat in en verlost het paard uit zijn lijden. En dan bemoeien de buren zich ermee, wordt de sfeer dreigend, en vertelt buurman Larbi het prachtige verhaal over Faqir Abdellah, die zich Al­mosnino liet noemen in de dichtstbijzijnde stad Melilla. Dat is een Spaanse vrijhaven in Marokko en Almosnino is een Joodse naam. El Khannoussi laat zo in dit verhaal, net zoals in Oroppa , de kleurrijke Joodse geschiedenis zien in landen als Marokko en Tunesië.

In twee verhalen word je een uurtje op sleeptouw genomen door een verteller met fantasie en brille. Voor wie de roman nog niet las, vormen ze een goede opstap naar het fenomenale Oroppa .

SAFAE EL KHANNOUSSI De erfenis Pluim, 36 blz., € 14,99 (e-boek € 7,99)

Deze bundeling bevat twee verhalen: 'De dobbelaar van Caïro' (18 pagina's) en 'De erfenis' (16 pagina's). Beiden zijn eerder in het tweemaandelijkse tijdschrift 'De Gids' verschenen. In het eerste verhaal draait het om man A, vrouw B en een agent die een verleden heeft met A. De man en vrouw hebben een soort relatie: "Ze was dood voor de wereld en er was niemand die naar haar vroeg of over wie ze sprak. Maar hem kon ze wegtrappen zoveel ze wilde, hij zou altijd terugkeren, hoe harder ze hem wegtrapte, hoe heviger hij terug zou kruipen. Zij was voor hem meer dan haar woede en verdriet en vervreemding. Hij hield niet van haar, hij geloofde in haar." In 'De erfenis' wordt aan A.M. en Zohra een onbewoonbaar huis in Marokko nagelaten. Ze reizen naar Oujda, waar ze de verkoop van hun erfenis aan een makelaar genaamd Benabou toevertrouwden. Van de opbrengst hebben ze uiteindelijk nooit meer iets gezien. Prachtige zinnen. Een leporello-achtige uitgave waarin aan de voor- en achterkant twee katernen met de verhalenbundels zijn geniet. De schrijfster won de Libris Literatuurprijs 2025 met het boek 'Oroppa'*